Teşvik planlarının etkisi geçici olabilir

Dünya merkez bankalarının başkanları, küresel ekonomiyi hayata döndürmek için hükümetlerin hamlelerinin geçici etkileri olabileceğini belirtti.

Bunun nedeni olarak ise bankalara asıl sorunların çözümü için yeterince baskı uygulanmıyor olması gösterildi. Dünya merkez bankalarının birliği işlevini gören Uluslararası Ödemeler Bankası'nın (The Bank for International Settlements-BIS) yıllık toplantısı bu haftasonu İsviçre'nin Basel kentinde gerçekleştirildi.

Dün BIS'ten yapılan açıklamada finansal ürünlerin ilaç gibi ele alınması ve yalnızca geçen yıl yaşanana benzer bir mali çöküşü önleyebileceği düşünüldüğünde tüketicilere satılması gerektiği belirtildi. Bankaların para kullandırma ve ABD'de olduğu gibi riskli mortgage kredilerini onaylama hamlelerinin küresel ekonomiyi son yılların en kötü resesyonuna ittiğini belirten merkez bankası başkanları, hükümetlerin de mali sistemi kurtarmak ve resesyonu hafifletmek için piyasaya trilyonlarca dolar sürdüğüne dikkat çekti.

BIS, mali tedbirlerin ve teşvik planlarının sadece geçici bir etkiye sahip olduğu konusunda da uyarıda bulundu. Meksika Merkez Bankası Başkanı ve BIS Yönetim Kurulu Üyesi Guillermo Ortiz ise krizde sona gelinip gelinmediği konusunda Reuters'a yaptığı açıklamada Henüz ormandan çıkmadık. Önemli olan şey yeşil filizlerin kök salıp salmayacağı dedi.

Dolara alternatif tartışması sürüyor

Öte yandan, BIS toplantısında Çin, Brezilya ve Rusya'nın dolara alternatif rezerv para arayışları da yeniden gündeme geldi. Toplantıya katılan Çin ve Brezilya merkez bankalarının başkanları ihracatçıların ve ithalatçıların anlaşmalarını iki ülkenin kendi para birimleri üzerinden yapmalarına olanak sağlayacak bir düzenleme üzerinde çalıştıklarını belirtti.

Çin Merkez Bankası (PBOC) Başkanı Zhou Xiaochuan ve Brezilya Merkez Bankası Başkanı Henrique Meirelles, prensipte üzerinde anlaşmaya vardıkları bu yöntemin hayata geçirilmesi için çalışmaların başladığını söyledi. Haftasonunda da Çin Merekez Bankası, yıllık mali istikrar raporunda doların yerine geçecek yeni bir uluslararsı rezerv para çağrısını yinelemişti. PBOC, aralık ayından bu yana Malezya, Arjantin, Hong Kong gibi ülkelerle yuan üzerinden ticaret gerçekleştiriyor.

Çin ve Rusya, haziran ayı başında kendi ulusal para birimlerini kullanarak karşılıklı ticaret anlaşmaları yapmanın yollarını arayacaklarını belirtmişlerdi. Ancak analistlere göre bu gibi yorumların hemen bir değişim getirmesi zor görünüyor. Ancak yine de bu tür tartışmalar doların değerinde hızlı iniş çıkışlara neden olabiliyor.