Dolar mı alsam, Hazine bonosu mu?

Ne zaman döviz kuru konusunda bir yazı kaleme alsam, okurların ilgisi hemen gözle görülür bir biçimde artıyor. Cuma günü de aynısı oldu.

Yabancı bir bankanın 1,49'dan dolar satın ve Türk Lirası'na geçin; USD/TL kuru bizim öngörümüze göre 1,40'a düşecek öngörüsünü yazınca okuyuculardan yine birçok e-posta aldım.

Köşe yazarı olarak okurlardan e-posta ile yorum ve sorular almak keyiflidir. Emeğinizin değerlendiğini hissedersiniz. Ama gelen e-postalardan bazılarında okuyucu kişisel sorunlarını size iletir ve görüş/çözüm önerisi ister. İşte yanıtlaması en zor okuyucu geribildirimleri de bunlardır.

Cuma günü de yanıtlaması çok zor bir okuyucu e-postası aldım. İşte o ileti:

...Mevcut işyerimizi kapattıktan sonra toplam paramızın faiziyle geçiniyorduk. Faizler çok düşünce paramız içeriye gidecek korkusuyla 1,4660'dan dolar alıp 1,4800'den satabilmek nasip oldu ve en azından 1 ayımızı kurtardık.

Daha sonra 1,5050'den aldık 1,5160'dan satacaktık ki yetişemedik; birden dolar kuru düştü. Aldığımız rakama da bozdurmak istemediğimiz için şu an çok zarardayız.

Ne yapmamızı önerirsiniz? Bozdurmadan bekleyelim mi? Süreç nasıl olur sizce? Yükselir mi? Çünkü bir taraftan da aylık 1.900 TL gibi bir faizimiz gidiyor. Sizce elimizdeki bu dolarla ne yapmamız gerekir? Nasıl bir hareket bizim için uygun olur? Bu, bizim iş sermayemiz ve tüm geçinme paramız olduğu için tedirginiz...

Bu iletiyi okuyunca tam anlamı ile dumura uğradım... Çok şaşırdım. İnsanlar nasıl bu kadar gözü kara, cesur ya da korkusuz olurlar diye düşündüm. Yoksa bunların hiçbiri değildi de sadece cahillik ve bilinçsizlik mi vardı?

Düşünsenize, (sanırım kriz nedeniyle) işyerinizi kapatmışsınız; elinizde (benim aylık alındığı söylenen faizden yola çıkarak yaptığım hesaba göre) 200.000 ile 250.000 TL arasında paranız var ve uzmanı olmamanıza karşın, değişik yatırım araçlarını kullanarak her araç ile maksimum kârı elde etmeye çalışıyorsunuz.

Sonra da işler biraz sarpa sarınca, benim gibi yarı uzman köşe yazarlarının görüşünden yararlanmaya çalışıyorsunuz…

Ne yani, ben hemen dolar satın alın desem alınacak mı? Ya da tam tersini söylesem yapılacak mı?

Okurumuzun iletisinde açıkladığı tavır, tam bir spekülatör tavrıdır. Yani finansal bir pozisyon alarak bu pozisyonun gerçekleşmesini bekleme; böylece de kâr etmeye çalışma.

Evet, spekülasyon yapılabilir. Hem de öyle 200-250 bin TL ile değil milyonlarca dolarla da yapılabilir. Ama bu para sizin yaşam paranız ise eskilerin deyimi ile kefen paranız ise hiçbir biçimde spekülasyon yapılmaz.

Çünkü bırakın amatör spekülatörleri/oyuncuları, profesyonel spekülatörler/oyuncular bile hep kazanamazlar; bazen de zarar ederler. Spekülasyon, ancak kaybedildiğinde çok üzülünmeyecek bir para ile yapılır. Ya da öyle yapılmalıdır. Eğer yaşamınızı bu paraya bağladı iseniz, Tanrı korusun ters bir olay olduğunda yaşamınız bile tehlikeye girer...

Biz işadamları olarak, iş yaşamında sürekli risk alırız. Çünkü karar alırız ve olaylar karşısında pozisyon alırız. Örneğin son mali/ekonomik krize yatırımda yakalananlar/borçlu yakalananlar/ellerinde yüksek fiyatla satın alınmış varlıklarla yakalananlar, çok zarar ettiler. Hatta bazıları iflas bile etti. Tam tersine, krize elinde nakitle girenler, krizi gerçekten de olanağa çevirdiler.

Yani işadamları olarak bizler, aldığımız ve almadığımız kararların sorumluluğunu hep çekeriz.

Ama ne olur amatör ve kişisel yatırımcılar bu türlü riskli işlere girmesinler. Hele ellerindeki kaynak kefen paraları ise sadece sağlam araçlara yatırım yapsınlar. Bu sağlam araç ise bugünlerde Hazine bonosu ya da banka mevduatıdır. Evet, getirisi düşüktür. Ama riski çok çok azdır.

Üç kuruş daha çok kazanacağız diye Dimyat'a pirince gidenler, bir bakarsınız eldeki bulgurdan da olurlar. Aman dikkat...