Borsaya büyük hediye

Hala gerçekleşmemiş olmasına rağmen IMF-Türkiye arasındaki görüşmeler ve zaman zaman piyasada dolaşan dedikodular İMKB'nin yılbaşından bu yana bitmek bilmez malzemesi oldu. 27 Ocak'tan bu yana borsada yaşanan 24.304 puanlık yükselişin 11.098 puanı IMF haberlerinden kaynaklandı.

Pınar Sungur / REFERANS

İstanbul Menkul Kıymetler Borsası'nda (İMKB) defalarca yükseliş malzemesi olan Uluslararası Para Fonu (IMF) ile Türkiye arasında yapılması beklenen anlaşma özellikle 2009 yılında borsanın en tükenmeyen malzemesi oldu. Kimi zaman hükümet yetkilileri ya da hükümetin ne tamam ne de devam dediği IMF tarafından gelen açıklamalar kimi zaman da piyasalarda oluşan dedikodular çoğu kez İMKB'nin uluslararası borsalarla olan bağını gevşetti.

Özellikle 27 Ocak'tan bu yana IMF beklentisinin defalarca yükseliş malzemesi yapıldığı borsada endeks o tarihten bu yana 24.304 puan artarak 25.798 puandan 50.102 puana çıktı. Yüzde 94,2'lik yükselişe denk gelen bu yükselişin 11.098 puanı hükümet ya da IMF sözcülerinin açıklama yaptığı ya da piyasada dedikoduların dolaştığı günlerde yaşanan yükselişlerden geldi.

Borsa yılbaşından bu yana IMF beklentisini ilk kez 27 Ocak'ta kullandı. IMF'nin en güçlü yükseliş malzemesi yapıldığı dönem ise 28 Nisan ile 6 Mayıs tarihleri arası oldu. İMKB-100 Endeksi bu dönemde IMF'den 50 milyar dolar kaynak gelecek dedikodusunun yayılması ile birlikte 4.527 puan yani yüzde 15,5 artarak 29.189 puandan 33.716 puana yükseldi.

İkinci yükseliş mart ayında

İMKB, IMF malzemesini ilk olarak Mehmet Şimşek'in açıklamaları ile kullandı. Ocak ayında Hazineden Sorumlu Devlet Bakanı olan Mehmet Şimşek IMF ile birçok konuda mütabakat sağlandığını, IMF-Türkiye anlaşmasının seçimlerden önce yapılacağını açıklaması borsaya 27-28 Ocak'da 907 puanlık artış sağlamış, İMKB-100 Endeksi bu iki günlük süreçte 25.798 puandan 26.705 puana yükselmişti.

Şimşek'in açıklamalarının satır aralarında IMF ile 8-26 Ocak tarihleri arasında yürütülen program çalışmalarının içeriğine ilişkin birçok konuda genel hatlarıyla mutabakat sağlandığı, program kapsamındaki orta ve uzun vadeli bazı yapısal reformlara yönelik çalışmaların tamamlanması için görüşmelere devam edileceği vurgulanmıştı. İMKB, 2009 yılında IMF'yi yükseliş ikinci kez malzeme olarak mart ayında kullanmıştı. 11 Mart'ta IMF Sözcüsü David Hawley, olası bir stand-by anlaşması yönünde Türkiye'ye bir yenileştirilmiş öneriler paketi sunduklarını ve IMF heyetinin Ankara'yı ziyaret etmesi için Türkiye'den davet beklediklerini söylemişti.

Bu haber, borsaya yükseliş yönünde 2.254 puan katkı sağlamıştı. Endeks, 11-25 Mart tarihleri arasında 23.282 puandan 23.615 puana yükselmişti. Ara ara IMF ile anlaşma olmayacağı söylentileri düşüşler getirse de, hemen arkasından gelen yeni IMF haberleri bu düşüşleri fazlasıyla telafi etmeye yetti de arttı bile.

Son yükseliş 2 Aralık'ta oldu

Nisan ayının son günlerinde piyasalarda dolaşmaya başlayan IMF'den 50 milyar dolar kaynak gelecek dedikodusu borsaya en sert yükselişini yaptırmıştı. İMKB-100 Endeksi 28 Nisan-6 Mayıs tarihleri arasında 4.527 puan yükselerek 29.189 puandan 33.716 puana çıkmıştı. 21 Mayıs'ta ise Uluslararası finans kuruluşu Merrill Lynch, Türkiye ile IMF arasındaki anlaşmanın çok yakın olduğunu ileri sürmesi IMF'yi yine borsanın yükselişine malzeme yaptırmıştı. İMKB-100 Endeksi, 21-25 Mayıs tarihleri arasında 687 puan artarak 34.720 puandan 35.407 puana yükselmişti.

Başbakan Erdoğan, 27 Haziran''da ziyarette bulunduğu Brüksel'de gazetecilere yaptığı açıklama da İMKB'de yükseliş bahanesi olarak kullanılmıştı. Erdoğan, ülke olarak kendi ayakları üzerinde duracak konumda olduklarını belirterek, Ancak bir kredi bizi daha güçlü hale getirecek ve manevra alanını genişletecek. Önümüzdeki haftalarda hükümet yetkilileri, IMF ile görüşecek ve nihai bir karara varacaklar açıklamasını yapmıştı.

Erdoğan açıklamalarında IMF ile bir anlaşma imzalamaya Türkiye'nin çok yakın olduğunu, ancak IMF'nin yakın olup olmadığını bilmediğini söylemişti. İMKB, 26 Haziran ile 1 Temmuz arasında 490 puan artışla 36.755 puandan 37.245 puana çıkmıştı. 6-7 Temmuz tarihleri arasında da Mehmet Şimşek'in Londra'daki yatırımcı konferansı seyahatini iptal edip televizyonlarda IMF'yle anlaşma mesajları vermesi borsaya 454 puan prim yaptırmıştı.

Borsa IMF malzemesini son olarak 2 Aralık'ta kullanmıştı. Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Ali Babacan'ın, IMF ile görüşmelerin sürdüğünü açıklamasıyla İMKB-100 Endeksi 2 Aralık'ta 1.779 puan yükselişle 47.898 puandan 49.677 puana çıkmıştı.