Faiz indirimleri yolda

Merkez Bankası Başkanı Durmuş Yılmaz, mayıs ayından itibaren gerçekleştirilen parasal sıkılaştırma sonrasında kısa vadeli faizlerin mevcut seviyesinin enflasyondaki düşüşü desteklediğini belirterek, “Son dönemde beklentilerde ortaya çıkan kötüleşmenin, parasal sıkılaştırmanın etkisiyle durduğu gözlenmektedir” dedi.

Yılmaz, Para Politikası Kurulu'nun verilere duyarlılığın bir yansıması olarak eylül ayından itibaren ölçülü bir faiz indirimi de dahil olmak üzere bütün politika seçeneklerini dikkate alacağını bildirdi.

Merkez bankası Başkanı Durmuş Yılmaz, Trabzon Ticaret ve Sanayi Odası'nda düzenlenen “Para Politikaları” konulu konferansta yaptığı konuşmada, 2007 yılının ilk üç çeyreğinde enflasyonun ön görüldüğü şekilde kademeli olarak gerilediğini, 2007 yılının son çeyreğinde ise kuraklık ve enerji fiyatlarındaki artışlar, arz yönlü şoklar ile yönetilen, yönlendirilen fiyatlarda gerçekleşen ayarlamaların, enflasyondaki düşüş eğiliminin duraklamasına neden olduğunu söyledi.

Hizmetler grubu enflasyonunun, 2008 yılı içerisinde mal grubu enflasyonunun altında seyretmesinin, bu grupta uzun yıllar boyunca gözlenen enflasyon katılığının kırılmaya başladığını göstermesi açısından umut verici olduğunu ifade eden Yılmaz, “Ancak arz şoklarının gecikmeli etkileri hizmet fiyatlarını da olumsuz etkilemektedir. Mal grubu enflasyonu ise dışsal ve arz yönlü etkilerle daha dalgalı bir gelişme göstermektedir. Gıda, enerji ve yönetilen, yönlendirilen fiyatlar gibi para politikası etkisi alanı dışında kalan kalemlerin yıllık enflasyona katkısı, 2004-2006 arası dönemde yüzde 51 iken, 2008 yılı ağustos ayında yüzde 69'a yükselmiştir” diye konuştu.

Yılmaz, uzun bir süredir devam eden arz yönlü şokların enflasyondaki düşüşü geciktirdiğini vurgulayarak, şöyle devam etti:

“Bununla birlikte petrol fiyatlarının temmuz enflasyon raporundaki varsayımların belirgin olarak altında seyretmesi ve diğer emtia fiyatlarının da düşüş eğiliminde olması, yakın dönemde enflasyonu olumlu etkileyecektir. Bu çerçevede enflasyonun kademeli bir düşüş eğilimine gireceği öngürülmektedir. Mayıs ayından itibaren gerçekleştirilen parasal sıkılaştırma sonrasında kısa vadeli faizlerin mevcut seviyesi enflasyondaki düşüşü desteklemektedir.

Enflasyon beklentileri incelendiğinde, son dönemde gözlenen bozulma eğilimi, fiyatlama davranışlarına ilişkin riskleri artırmıştır. Yıl sonu beklentileri yüzde 11,04, 12 aylık beklentiler yüzde 8,72, 24 aylık beklentiler yüzde 7,36. Gıda ve enerji fiyatlarındaki birikimli artışlar, bir yandan enflasyondaki düşüşü geciktirirken, diğer yandan beklentilerdeki iyileştirmeyi engellemiştir. Ayrıca özellik yılın ikinci çeyreğinde döviz kuru hareketleri ve risk algılamasındaki bozulma da, enflasyon beklentilerini olumsuz yönde etkilemiştir. Son dönemde beklentilerde ortaya çıkan kötüleşmenin parasal sıkılaştırmanın etkisiyle durduğu gözlenmektedir.”

DÜNYADA GIDA FİYATLARI GELİŞMELERİ

Yılmaz, son dönemde uluslararası gıda fiyatlarında yüksek oranda artışlar yaşandığını belirterek. 2007 yılı içerisinde yükseliş eğilimine giren gıda fiyatlarının, gelişmiş ülkelere kıyasla gelişmekte olan ülkeleri daha fazla etkilediğini söyledi.

Gıda fiyatlarının yüksek seyrinin önümüzdeki dönemde de devam edeceğine yönelik riskler bulunduğuna işaret eden Yılmaz, “Ancak yakın zamanda özellikle işlenmemiş gıda fiyatlarında olumlu bir seyir gözlenmektedir. Tarımsal emtia fiyatlarındaki gevşemeye ve ithal girdi maliyetlerindeki azalmaya paralel olarak, işlenmiş gıda fiyatları yıllık artış oranının kademeli olarak gerileyebileceği, işlenmemiş gıda fiyatlarının ise mevcut olumlu seyrini devam ettireceği tahmin edilmektedir” dedi.

Yılmaz, Merkez Bankası bünyesinde yapılan çalışmalarda, 2007 yılı sonu itibariyle işlenmiş gıda grubunda gerçekleşen yıllık enflasyonun yaklaşık 3'te ikisinin Türkiye'de yaşanan şiddetli kuraklık ile uluslararası gıda fiyatlarındaki artışlardan kaynaklandığının tespit edildiğini belirterek, bu etkenlerin yıllık işlenmiş gıda enflasyonuna katkısının, 2006 yılı sonunda 1.1 puan iken 2007 yılı sonunda 9.3 puana yükseldiğini kaydetti.

ENFLASYON HEDEFLERİ

2009-2010 ve 2011 enflasyon hedeflerinin sırasıyla yüzde 7,5, yüzde 6,5 ve yüzde 5,5 olarak belirlendiğini bildiren Yılmaz, temmuz ayının sonunda yayımlanan enflasyon raporunda yenilenen bu hedeflerin ulaşılabilir olduğunun tespitinin yapıldığını söyledi.

Yılmaz, emtia fiyatlarındaki gelişmeler ve enflasyonun mevcut görünümünün, önümüzdeki dönemde enflasyonun Temmuz 2008 tarihli enflasyon raporunda belirtilen iyimser senaryoya yakın bir gelişme gösterebileceğine işaret ettiğini ifade ederek, şunları söyledi:

“Söz konusu senaryoya göre kısa vadeli faizlerin bir müddet sabit tutulduktan sonra kademeleri olarak düşürüldüğü varsayımı altında enflasyonun bu yılın sonundaki tek haneli seviyelerde, 2009 yılı sonunda yüzde 6,1 civarında, 2010 yılının sonunda ise yüzde 4,9 düzeyinde gerçekleşeceği tahmin edilmektedir.

Fiyatlama davranışlarına ilişkin risklerin ve küresel belirsizliklerin devam etmesi, para politikasının temkimli olmasını gerektirmekte ve verilere duyarlılığını artırmaktadır. Merkez Bankası'nın bundan sonraki dönemde alacağı faiz kararları, küresel piyasalardaki gelişmelere, dış talebe, maliye politikası uygulamalarına ve orta vadeli enflasyon görünümünü etkileyen diğer unsurlara bağlı olacaktır.

Bir önceki toplantısında parasal sıkılaştırma eğilimine son veren para politikası kurulu verilere duyarlılığın bir yansıması olarak, eylül ayından itibaren ölçülü bir faiz indirimi de dahil olmak üzere bütün politika seçeneklerini dikkate alacaktır.

İçinde bulunduğumuz yüksek küresel belirsizlik ortamında para politikasında temkinlilik, faiz kararlarının ölçülü olmasını ve artırım veya indirim seviyelerinden ziyade, her toplantıda ortaya çıkan yeni duruma göre şekillendirilmesini gerektirmektedir. Para politikasında veri bağımlılığı enflasyon hedeflemesi rejiminin doğal bir sonucudur. Enflasyon görünümüne ilişkin açıklanacak her türlü yeni veri ve haberin merkez bankasının geleceğe yönelik duruşunu gözden geçirmesine neden olacağı önemle vurgulanmalıdır.”